Poczuć barwę. Druk na tekstyliach.

Cyfrowy druk na tekstyliach otwiera przed nami świat zewnętrznych i wewnętrznych realizacji – od komercyjnych i artystycznych począwszy, a na prywatnych skończywszy. Oferuje również efektywność, estetykę, zyskowność, rozwój i ekologię w pakiecie.

Tekst: Łukasz Mikołajczak

Tekstylia nadają się do zastosowań wewnętrznych i wewnętrznych oraz mogą być poddane recyklingowi.

Drukowanie na tkaninach ma długą historię. Już w IV w. p.n.e. za pomocą szablonów i stempli wykonywanych z twardego drewna drukowano w Indiach, Egipcie, Grecji i Rzymie, a później także w Chinach. W okresie prekolumbijskim także w Peru i Meksyku. W późnym średniowieczu w miejsce stempli weszły w użycie drewniane płyty z rytymi wzorami. W XVI w. wynaleziono płytę z zamocowanymi metalowymi elementami, a następnie z rytem wypukłym (XVII w.) i wklęsłym (XVIII w.). U schyłku XVIII w., równolegle do postępu technicznego w tkactwie i przędzalnictwie, nastąpiła mechanizacja drukowania tkanin. W sztuce ludowej ręczne drukowanie przetrwało do dziś.
W Polsce nadruki na tkaninach znane są od średniowiecza. W XVI-XVIII w., drukowane tkaniny (zwane bagazjami) importowano ze Wschodu, a potem z Francji. Pierwsze polskie manufaktury stosujące tkaniny z nadrukiem powstały w drugiej połowie XVIII w. (Grodno, Niemirów, Dobrzyń).

Współczesny druk na tekstyliach oferuje szeroką gamę możliwości oraz wiążące się z nimi zalety. Mogą z nich skorzystać zarówno usługodawcy, jak i ich klienci. Nie są oni już zależni od czasu bądź wielkości nakładu. Fizyczna odległość między usługodawcą, projektantem i klientem również przestała grać rolę. Nikt nie jest już zmuszony wybierać między kosztem, efektywnością i jakością.

Druk na tekstyliach – a zatem taki, który wykorzystuje wyroby tekstylne jako substrat – to rynek szybko rosnący i przystosowany do możliwości operacyjnych firm, które są już na nim obecne. W przypadku maszyn HP Latex bądź UV wystarczy zmienić tylko dotychczasowe medium. Potwierdza to Rut Quindos, Dyrektor ds. Rozwoju Rynku Sign and Display w EMEA, HP „Usługodawcy korzystający z maszyn drukujących HP Latex bądź UV mogą zastąpić tekstyliami dotychczas używane substraty: PVC, winyl czy papier. Większość firm będzie zainteresowana przede wszystkim aplikacjami w dziedzinie signage, włączając w to banery i flagi. Jednak jeśli przyjrzymy się możliwym zastosowaniom poza branżą signage, rynek zbytu jest potencjalnie dużo większy.”

Mnogość zastosowań

Do sektorów tych zalicza się cała branża projektowania wnętrz, wliczając w to tapicerkę, zasłony okienne, pościel, meble biurowe i tapety. Na granicy branż signage i design znajduje się druk na płótnie elementów wystroju wnętrz, które mogą posłużyć do ozdoby mieszkania, domu bądź biura.

Kolejne potencjalne zastosowania są jeszcze odleglejsze od obszaru tradycyjnych zainteresowań drukarzy, lecz jednocześnie dają możliwość zdobycia unikalnych umiejętności. Dla przykładu, branża odzieżowa oferuje całą paletę możliwości: drukować można na szalikach, krawatach czy odzieży kąpielowej. Warte uwagi są również tak różne dziedziny, jak: branża motoryzacyjna i medyczna, produkcja odzieży ochronnej czy druk na żaglach bądź namiotach. Dla niektórych powyższe uwagi mogą brzmieć zaskakująco, lecz świeże spojrzenie na lokalne gałęzie wytwórczości oraz potencjalnych partnerów może odsłonić niedostrzegane wcześniej możliwości.

Dlaczego tekstylia?

„Usługodawcy i klienci mogą zapytać, dlaczego prace dotychczas drukowane na PVC, winylu, papierze i innych substratach miałyby być nagle drukowane na tekstyliach. A powodów jest wiele. Obejmują one szerokie spektrum istotnych czynników: efektywność, logistykę, estetykę, ekologię, zyskowność i rozwój” – mówi Rut Quindos.

Jedną z bezpośrednich korzyści dla klientów jest wzmocnienie i wzbogacenie obrazu przez  teksturę substratów tekstylnych. Tekstylia mogą być cięte, przeszywane i naciągane na ramy o różnych kształtach, co zapewnia elastyczność i pozwala tworzyć dynamiczne konstrukcje. Są bardziej wytrzymałe na otarcia niż PVC, winyl czy papier. W dodatku ważą mniej niż tradycyjne substraty, dlatego ich transport i instalacja wymagają mniej osób. Tekstylia zadrukowane maszynami lateksowymi HP są bezwonne i dlatego nadają się do zastosowań nie tylko zewnętrznych, ale i wewnętrznych. Kolejną korzyścią jest to, że tekstylia, zarówno poliestrowe, jak naturalne, mogą zostać poddane recyklingowi.

Dwie ostatnie zalety były istotne dla firmy New Vision, klienta HP, którego zadaniem była dekoracja domu dla programu Big Brother w Albanii. Zlecenie obejmowało pokrycie materiałami ścian i stołów oraz dostarczenie elementów wystroju wnętrz, które musiały cechować się wytrzymałością oraz wysoką jakością. Co istotne, musiały być także bezwonne, ponieważ poprzednie elementy, przygotowane przy użyciu maszyn solwentowych, powodowały u mieszkańców domu bóle głowy. Firma New Vision nie tylko stworzyła mieszkańcom lepsze warunki, lecz także uniknęła konieczności płacenia podatków nakładanych na materiały nieprzetwarzalne.  

Nic trudnego

Pierwszym powodem, dla którego usługodawcy powinni dodać druk na tekstyliach do swojej oferty, jest brak znaczących różnic w odniesieniu do dotychczasowo świadczonych usług” – zauważa Rut Quindos. „Jeżeli w pracy wykorzystuje się drukarki lateksowe lub UV firmy HP, różnica jest niewielka: potrzebne będą te same maszyny, a ich operatorzy mają już przecież niezbędne umiejętności.”

Tych, którzy mieli kontakt z drukiem tekstylnym przy użyciu farb sublimacyjnych, mile zaskoczy uproszczony przepływ zadań przy druku lateksowym czy UV. Jakość obrazu też powinna być lepsza, ponieważ farby nie produkują efektu „aureoli”, występującego na niektórych substratach przy druku farbami sublimacyjnymi.

„Ze względu na fakt, że firm oferujących cyfrowy druk na tekstyliach wciąż jest stosunkowo niewiele, ci, którzy go sprzedają, odnoszą wiele korzyści. Można je poszerzyć dzięki łatwym w obsłudze i wszechstronnym maszynom Scitex i Designjet firmy HP” – mówi Quindos.

Różnorodność mediów, których można używać w druku lateksowym i UV, robi wrażenie. Obejmuje tkane i nietkane pokrycia ścienne, do których zaliczają się materiały na banery oraz naturalne i syntetyczne tekstylia produkowane z myślą o rozmaitych realizacjach. Liczba zastosowań wydaje się niezmierzona: od banerów do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, przez flagi, po produkcje dla wydarzeń artystycznych czy imprez masowych.  

Materiały tekstylne są dostępne w wielu wariantach: od matt do semi-gloss i gloss. Jeśli chodzi o podawanie nośników i wykańczanie prac, mogą funkcjonować na zasadzie roll-to-roll, roll-to-freefall lub roll-to-collector.

Podejmując wątek

Druk tekstylny oferuje podobne korzyści jak cyfrowy druk przy użyciu innych mediów: zysk nawet przy małych nakładach, wysoką jakość barw, krótki czas przepływu. Tekstylia nie muszą schnąć ani parować; są gotowe do wykończenia i wysłania, gdy tylko wyjdą z maszyny drukującej, zwalniając od razu miejsce i zwiększając w ten sposób objętość produkcji.

Usługodawcy zainteresowani dodaniem druku tekstylnego do swojej oferty mogą uzyskać więcej informacji u dostawców, na przykład przez programy w rodzaju HP Latex University, który dostarcza bogaty zasób wiadomości na temat atramentów lateksowych. Niektóre firmy wysyłają nawet pracowników na kursy zajmujące się nie tylko aspektami technicznymi i operacyjnymi, lecz także stroną biznesową, marketingiem, ekologią oraz potencjałem branży.

Na pewno warto rozważyć, co można osiągnąć dzięki rozszerzeniu oferty detalicznej. Na przykład wykorzystanie druku tekstylnego w branży odzieżowej może stanowić doskonałe uzupełnienie przekazu marketingowego. W kategoriach praktycznych druk tekstylny ma same zalety: używa się znanych technik i sprzedaje tym samym klientom. A więc co za różnica, na czym się drukuje?